सेल्फीको कुरो

-

 सेल्फी स्टिकमा टाँसिएको फोनबाट लिइएको तस्वीर १

कथाको सुरुवात गरिहालें, झर्को लागे नपढ्नुहोला !
सेल्फी हाल्नुभो त ?
लु एउटा सेल्फी लिइहालौं  ।
क्यामेराबाट लिईएको तस्वीर (२)
सेल्फीको उपयोगिता आजका सामाजिक सन्जालहरू (फेसबुक, ट्वीटर, इन्स्टाग्राम आदि)मा कति धेरै छ  ।
सुन्दैमा मिठो छैन त यो शव्द ? आज कथाकुथुंग्रीको विषयवस्तु यसैलाई बनाइदिएँ है त  । यसमा प्रयुक्त कुराहरू विविध अन्तरसंजालबाट साभार हुन्  ।  सर्वप्रथम कुरा गरौँ, सेल्फीको अर्थबाटै  । कोही अनभिज्ञ नहोला, सेल्फी भन्नाले आफनै तस्वीर आफ्नै क्यामेरा वा फोनबाट आफैंले कैद गर्ने प्रक्रिया हो  । यसमा सामान्यत: आफ्नै हात वा अन्य उपकरणको सहायताले तस्वीर लिइने गरिन्छ  । टाइमरको सहायताले पनि यस्तो तस्वीर सेल्फी शव्द आउनुअगाडि पनि लिइने गरिन्थ्यो, तर सेल्फीका पारखीहरू त्यस्ता तस्वीरलाई सेल्फी भनी हाल्दैनन्  । 
पहिलो सेल्फी यै हो रे, रबर्ट कर्नेलीयसको ! सन् १९३९ मा
सुरुको परिभाषालाई आधार मान्दा आफ्नो तस्वीर आफैं खिच्ने मान्छे रबर्ट कर्नेलियस रहेछन्  । उनले आजभन्दा १७७ वर्षअगाडि आफ्नो तस्वीर आफैंले खिचेका रहेछन्  ।
अनि यो मिठो शव्दको आविष्कारक चाहिँ अष्ट्रेलियाका नाथान होप रहेछन्, २००२ मा आफ्नो फोटो देखाउँदै “..... फोकस मिलेन, लौ सेल्फी भो नि त ...” भन्ने आशयको पोस्ट गरेर पहिलो चोटि यो शव्द प्रयोग गरेका रहेछन्  । 
यै घाइते भएको फोटोमा नाथानले फोकस नमिलेको र यो सेल्फी भएको भनेर पहिलोचोटि यो शव्द बनाएका रहेछन् |
तत्पश्चात् २०१३मा अक्सफोर्ड शव्दकोषले यो शव्दलाई “वर्षको शव्द”को रुपमा ग्रहण पनि गरेको थियो  । अष्ट्रेलियालीहरूलाई शव्दलाई छोट्याउने र पछाडि “आइ-ई” जोड्ने बानीका लागि विख्यात नै मानिने रहेछ  ।
सामाजिक संजालमा भने सेल्फी लिनुअगाडि मुख चुच्चो पार्ने प्रचलन छ, यसैलाई कतिले व्यंग्य गर्दै सुँगुरसँग तुलना गर्न पनि भ्याएका छन्  ।  

हेर्नुस् त: दुईजनाको मुख सेल्फी लिंदाको अवस्थामा

सेल्फीको सरलताको लागि आजभोलि सेल्फी स्टिक पनि उपलव्ध छ, जसको कारण हातले कठिनतापूर्वक मिलाउनुपर्ने कोण सहजै मिल्न थालेको छ, अनि ‘फ्रन्ट फेसिंग क्यामेरा’ समेत भएका हातेफोनमा त हेरीहेरी सेल्फी लिन सजिलो भएको छ, तर हामी अधिकांशले यसरी लिइने सेल्फी उल्टो हुन्छ भनेर बुझेका हुँदैनौं  ।
सेल्फी स्टिक, आजभोलिको नभै नहुने ग्याजेट
उसो त प्रसिद्ध कलाकार रोवन सेबास्टिन् एटकिनसन् अर्थात् मिस्टर बिनले पनि यदाकदा सेल्फी खिच्दै कुदेका चलचित्रहरू थुप्रै देख्न पाइन्छन् |

मि. बिन सेल्फी लिंदै !

जे होस् सेल्फी हाम्रो संस्कृति बनिसकेको छ, दशैंमा टिका लाउँदा होस् कि बिहे वा यस्तै अवसरमा किन नहोस् एक सेल्फी त नलिई हाम्रो चित्त बुझ्दैन | कैलेकाहीं त यस्तो प्रतीत हुन्छ कि कुनै काम, कामको लागि नभएर सेल्फीको लागि पो गरिएको झैं !
सेल्फी दुनियाले दैनिक जीवनचर्यालाई असर पुग्ने, सामाजिक नकारात्मकता फैल्याउने वा कुनै विशेष अवसरलाई खल्लो बनाउने चैं गर्नुहुन्न भन्ने मेरो विचार छ |






सेल्फीले तस्वीर उल्टो लिन्छ है, नपत्याए घेरामा राखिएका अक्षर हेर्नुहोस् त ! (पहिलो: सेल्फिवाला र दोस्रो अरुले खिचेको)


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

फोक्सुण्डो तालतिरकाे मनमाेहक यात्रा

-
Image
२०८१ सालको कात्तिक ९ गते,  25 October 2024 पूर्व धरानबाट चारजना निस्कियौं । अंकिता, बलराम,  विज्ञ र म । याे यात्रा  फोक्सुण्डो ताल सम्मकाे हाे ।  शुक्रबार दिउँसाे ४ बजे इँटहरीबाट  गाडीमा निस्किएका हामी शनिबार बिहान नवलपुर पुग्छाैं खाजाचिया खान । काेहलपुर पुग्दा साँढे दुई बजेकाे छ र हाम्रो समूह नौ जनामा बदलिसकेको थियो। सुरेश, प्रतीक, विभा, जगदीश, सुवास थपिएका छन् । उनीहरूले नेपालगंजदेखि सुमो गाडी लिइसकेका छन् ।  अब कोहलपुरबाट यात्रा सुरु भयाे। कैलालीका  चलाख चालक छन् हाम्रा सारथि। गफाडी  छन् अलिलि। गाडीलाई सुर्खेततिर हान्न थाले उनले। राम्रो बाटो छ । सुर्खेतबजार नपुगी छिन्चुबाट जाजरकाेटकाे बाटाे लाग्छ गाडी ।  साँझमा हामी सल्यान जिल्लाको वनगाड कुपिण्डेमा पुग्यौं। नयाँ जिल्लामा पाइला राख्न उत्साहित थिएँ म । सानाे विश्राम लिइयाे यहाँ।   हामीलाई बाेक्ने सुमाे Driver र भूतका कहानी रातको  अँध्यारो छिप्पिएकाे थियो। हरेक यात्रामा Driverहरूले भूत-प्रेतका कथाहरू सुनाउने गर्दछन्। मैले रारा यात्रामा driverले भूत भेेटेको कुरा भनेकाे...
Read more

Solukhumbu After 10 Years

-
Image
केही समयअघि सोलुखुम्बूको सल्लेरी, नेले र काँगेल गाउँसम्मा पाइला पुर्‍याउन पाएँ । पूरा एक दशकपछि आफ्नो उद्गम भूमि पुग्दा विछट्ट खुसी लागेको थियो । मैले देखेका नवीन अनुभवहरू बाँड्न चाहन्छु म । चारपाङ्ग्रे सवारी गुड्न थालेछन् यहाँका बाटोमा (तस्वीर १); दशक अगाडी यो सपना थियो । थोरैबाहेक खास परिवर्तन रहेनछ स्कुलको रूपमा (तस्वीर २), सायद गुणमा अधिक परिवर्तन होला,  र होओस् पनि । म बसेर पढेको घर, मेरो मामाघर, दुरुस्तै रहेछ (तस्वीर ३) । अनि नेलेबजार (तस्वीर ४) उस्तै नै रहेछ । अनि त्यो बेला खन्दै गरिएको ठाउँमा अचेल चीलगाडी आउँदो रहेछ(तस्वीर ५), त्यसैमा चढेर काठमाडौं पुग्ने अवसर पनि पाएँ मैले । photo 1 photo 2 photo 3 photo 4 photo 5 समग्रमा एकदम रमाइलो अनुभव सँगालेर फर्किएँ म । 
Read more

लाङटाङ पदयात्रा र अनुभवहरू

-
  दशैँ सकिनासाथ यात्रा गर्नुपर्छ भन्ने सल्लाह थियो । तर दशैँलगत्तै करिब देशैभरिको मौसम यात्रा गर्न मिल्ने खालको देखिएन । यसैले केही दिन कुरेर मौसमलाई सङ्लो हुन दिइयो । यसपछि एक शुक्रबार धरानबाट काठमाडौँ लागियो । अचम्मको कुरा बिहान माइक्रोबस कुर्न खडा भएको ठावैमा एक थान लौरो भेटियो । कसैले मेरो यात्राको लागि सुटुक्क छोडिदिएको उपहार भन्ठानी त्यसलाई लिइहालेँ । अन्यथा कतै बाटोमा किन्नुपर्ने वा खोज्नुपर्ने हुन सक्थ्यो । यात्रामा सामेल हुने अरु दुई मित्रहरूलाई शनिबार नै हिँड्नुपर्ने प्रस्ताव राखेँ । रात्रिकालीन ऊर्जा लिएँ र शनिबार बिहानी माछापोखरीको लागि बाटो तताएँ ।  पहिलो दिन (काठमाडौँ - स्याप्रुबेसी - बाम्बु) राम्रो खालको पर्यटक बसमा आरामदायी सीट पाइयो । भाडाचाहिँ हजार रहेछ । मेरो छेउमा यसपालि विदेशी पर्यटक थिए । पछिको सीटमा दुई जनासहित तीन जनाको टोली । यो यात्रा काठमाडौँदेखि रसुवा जिल्लाको स्याप्रुबेँसीसम्मको लागि र दूरी १२२ किलोमिटर अनि । करिब आठ बजेकलङ्की हुँदै थानकोट जाँदै थियो बस, यता मलाई थाम्नै नसकिने गरी पिसाबले च्याप्न थाल्यो । यस्तो अनुभव मैले कहिल्यै भोग्नुपरेको थिएन ।...
Read more